به گزارش ایرنا، خیلی از شما که این گزارش را میخوانید با ۲ پای سالمتان مسیرهای مختلف را راحت طی میکنید روزها سرکارید و شبها هم به تفریح و خرید و استراحت، اصلا هر وقت اراده کنید به بازار میروید از پلههای مختلف عبور میکنید جوی های آب را رد میکنید اگر هم مانعی ببینید نهایتا از روی آن میپرید، سوار همه وسایل شهری هم میتوانید بشوید زبانم لال اگر مریض باشید کافیست نوبت دکتر بگیرید و به راحتی خودتان در ساختمان های پزشکان و طبقات مرتفع برجها جابجا شوید؛ اما یک لحظه صبر کنید! همه چیز برای همه اینقدر راحت نیست کافی است سر یک اتفاق یا مادرزادی یا سالمندی و هر چیز دیگری جان در پاهایتان نباشد و چرخهای یک ویلچر شب و روزتان شود آن وقت با این خیابانها چه میکنید با پلههای جلوی بانکها، با ساختمانهای بدون آسانسور با اتوبوسی که به راحتی نمیتوانید سوار آن شوید آن لحظه چه میکنید.
خسته نشوید نه میخواهم احساستان را برانگیزم نه اشکتان درآید نه اینکه دلتان بسوزد و آخ و واخ بگویید میخواهم بگویم یک شهر برای همه باید باشد؛ برای معلول روی ویلچری هم باید باشد تا التماس چند نفر نکند تا از پلهها بالا رود برای مادر معلولی که با فرزند خود میخواهد به پارک برود هم باید باشد اصلا چقدر کار دارد که این پلههای عریض و طویل را در نقشه های ورودی ساختمانها نبینیم یا چقدر کار دارد که آسانسور بذاریم و کار را برای این بندگان خدا راحت کنیم یا اصلا چقدر برای یک اداره دولتی کار دارد که یک رمپ جلو اداره ایجاد کند شاید ارباب رجوعی با رنجهای مختلف بخواهد از روی آن رد شود.
همه این کارهای ساده یا به عبارتی مناسبسازی و بهسازی بخشی از یک شهر استاندارد است شهری برای همه شهروندان حتی برای ماها که تا سالیان دیگر جزو سالمندان میشویم و معلوم نیست چه سرنوشتی در انتظارمان باشد؛ اگر الان و در این زمان که این گزارش را میخوانید ۱۰ درصد جمعیت کرمان معلول هستند و درگیر زیرساختهای شهری در آینده قشر بزرگی از سالمندان ما درگیر این معابر مناسبسازی نشده میشوند و آن وقت است که باید چه کنیم.
پیشتر در گزارشهای ایرنا به موضوع مناسبسازی معابر و ضرورت توجه به حقوق افراد دارای معلولیت پرداختیم؛ گزارشهایی که بازتاب دغدغههای اجتماعی و مطالبهگری جامعه بود. اکنون و در ادامه همان مسیر تصمیم گرفتیم سراغ مسئولان دولتی و نمایندگان جامعه معلولان برویم. با آنها نشستیم تا نهتنها از کارهایی که تاکنون انجام شده بشنویم، بلکه از آنچه هنوز بر زمین مانده و نیازمند توجه جدی است نیز باخبر شویم.
اجرای برنامههای مناسبسازی در سطح استان
ملیحه آقا محمدی مسئول دبیرخانه هماهنگی و پیگیری ستاد مناسبسازی استان کرمان در گفتوگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به روند اجرای برنامههای مناسبسازی در سطح استان گفت: این اقدامات زیر نظر وزارت کشور انجام میشود و در سطوح مختلف، استانداریها، فرمانداریها و دهیاریها مسئولیت اجرای آن را بر عهده دارند.
وی با اشاره به نقش بهزیستی در ستاد مناسبسازی افزود: اگرچه بهزیستی به عنوان دبیر جلسات ستاد مناسبسازی حضور دارد، اما مسئولیت اصلی بر عهده وزارت کشور است و در استانها استانداری و در شهرستانها فرمانداریها و در روستاها دهیاریها این وظیفه را پیگیری میکنند.
مسئول دبیرخانه، هماهنگی و پیگیری ستاد مناسبسازی استان کرمان ادامه داد: بهزیستی کشور نیز در سطح ملی هماهنگیهای لازم را انجام میدهد و در شهرستانها همکاری نزدیکی با فرمانداران دارد.
جشنواره شهید رجایی و ارزیابی دستگاهها
وی با اشاره به اقدامات انجام شده در حوزه مناسب سازی معابر برای معلولان اظهار کرد: بزرگترین اقدام ما در این حوزه، جشنواره شهید رجایی است که هر ساله با ریاست سازمان امور استخدامی و در کرمان با همکاری سازمان برنامه و بودجه برگزار میشود، در این جشنواره، چکلیستهایی از تهران به استانها ارسال میشود که همه باید به صورت یکسان اجرا شوند، کارشناسان در شهرستانها و استان از دستگاههای اجرایی بازدید کرده و بر اساس این چکلیستها امتیازدهی میکنند.
آقا محمدی ادامه داد: این چکلیستها شامل ورودی ساختمانها، سرویسهای بهداشتی، سطح شیبدار و رمپهاست و دستگاهها موظفند این موارد را رعایت کنند، اگر این شاخصها به صورت ایدهآل اجرا شده باشند، دستگاه مربوطه امتیاز کامل دریافت میکند، در سال گذشته، امتیاز کامل صد بود اما در برنامه بودجه تنها ۲۰ امتیاز برای شاخص ستاد مناسبسازی در نظر گرفته شد.
وی گفت: حدود ۹۰ درصد دستگاههای اجرایی استانی عملکرد خوبی داشتند و ادارات کل توانستند آیتمهای مناسبسازی را رعایت کنند. اما در شهرستانها به دلیل ضعف در زیرمجموعهها، امتیاز برخی دستگاهها کاهش یافت.
مسئول دبیرخانه، هماهنگی و پیگیری ستاد مناسبسازی استان کرمان با ذکر نمونهای از عملکرد مطلوب اداره کل بهزیستی استان کرمان افزود: این اداره تمامی آیتمهای مناسبسازی را رعایت کرده است؛ از جمله مسیرهای عابر پیاده استاندارد و سرویسهای بهداشتی ویژه افراد دارای محدودیت حرکتی اجرا شده است.
وی تاکید کرد: مناسبسازی تنها مختص افراد دارای معلولیت نیست، بلکه شامل کسانی میشود که به طور مقطعی سلامتی خود را از دست دادهاند یا محدودیت حرکتی دارند؛ مانند فردی که در اثر تصادف دچار شکستگی پا شده است، بنابراین شهر باید برای همه اقشار جامعه، چه دائم و چه مقطعی، قابل استفاده باشد.
چالشها و اقدامات ستاد مناسبسازی در استان کرمان
وی با اشاره به ضرورت اجرای مناسبسازی برای همه اقشار جامعه گفت: این اقدامات تنها مختص افراد دارای معلولیت نیست، بلکه همه مردم از جمله سالمندان، مادران دارای کالسکه، افراد با محدودیتهای حرکتی مقطعی و حتی کسانی که بار حمل میکنند، نیازمند بهرهمندی از زیرساختهای مناسبسازی هستند.
آقا محمدی افزود: بزرگترین و بالاترین اهرم قانونی برای پیگیری مناسبسازی، جشنواره شهید رجایی است که هر ساله با ریاست سازمان امور استخدامی و در کرمان با همکاری سازمان برنامه و بودجه برگزار میشود. در این جشنواره، دستگاههای اجرایی بر اساس چکلیستهای مشخص شامل ورودیها، سرویسهای بهداشتی، سطح شیبدار و رمپها ارزیابی و امتیازدهی میشوند.
وی تاکید کرد: برخی ادارات در استان عملکرد مطلوبی داشتهاند اما در شهرستانها به دلیل ضعف در زیرمجموعهها، امتیازشان کاهش یافته است.
مسئول دبیرخانه ستاد مناسبسازی استان کرمان با اشاره به برگزاری سومین جلسه ستاد در استانداری کرمان اظهار داشت: این جلسات با حضور معاون استاندار، مدیرکل بهزیستی، تشکلهای مرتبط و مدیران کل دستگاهها برگزار میشود و مسائل مربوط به مناسبسازی در سطح استان و شهرستانها مورد بررسی قرار میگیرد.
وی تاکید کرد: نظارت میدانی بر عهده فرمانداریها و بهزیستی است و در صورت تکرار تخلف یا کمکاری، موضوع به عنوان ترک فعل مطرح و به بازرسی معرفی میشود.
وضعیت مناسبسازی ادارات استان
آقا محمدی با اشاره به قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت، اظهار کرد: پس از گذشت حدود ۶ سال از اجرای این قانون، تنها ۴۵ درصد ادارات استان کرمان مناسبسازی شدهاند و این میزان نشاندهنده خلأ جدی در اجرای کامل قانون است.
وی افزود: شهرداریها و نظام مهندسی موظفند در صدور پایانکار ساختمانها رعایت اصول مناسبسازی را مدنظر قرار دهند و در مجتمعهای بینراهی نیز تایید کارشناسان بهزیستی الزامی است.
مشکلات در سطح شهر و حملونقل عمومی
وی با اشاره به وضعیت نامطلوب خیابانها، اتوبوسها و تاکسیها در کرمان، افزود: هنوز زیرساختهای حملونقل عمومی برای استفاده افراد دارای معلولیت فراهم نشده است، به عنوان مثال، خطوط عابر پیاده برای نابینایان بهگونهای اجرا نشده که مسیر مستقیم و ایمن را برای حرکت آنان فراهم کند و گاهی به جدول خیابان ختم میشود، همچنین اختلاف سطحها و موانع موجود، عبور مادران با کالسکه یا افراد دارای وسایل توانبخشی را دشوار کرده است.
مسئول دبیرخانه ستاد مناسبسازی استان کرمان در ادامه به وضعیت دانشگاهها اشاره کرد و گفت: در ساختمانهای جدید برخی دانشگاهها مناسبسازی انجام شده اما در ساختمانهای قدیمی همچنان مشکلات جدی وجود دارد، به عنوان نمونه، در دانشگاه باهنر کرمان و برخی واحدهای پیام نور، آسانسور وجود ندارد و دانشجویان یا اساتید دارای شرایط خاص نمیتوانند به کلاسهای طبقات بالا دسترسی داشته باشند و ناچارند کلاسها را به طبقات پایین منتقل کنند.
وی تاکید کرد: مناسبسازی به معنای ایجاد استقلال حرکتی برای همه افراد جامعه است و باید به گونهای اجرا شود که هیچ فردی به دلیل محدودیتهای جسمی یا شرایط خاص از حضور در اجتماع محروم نشود.
آقا محمدی با اشاره به مشکلات موجود در برخی دانشگاهها و ادارات استان گفت: بارها به مسئولان مربوطه اعلام کردهایم که نبود امکاناتی همچون آسانسور در ساختمانهای آموزشی و اداری، موجب افت کیفیت خدمات و نارضایتی مردم میشود.
نشانهای نقرهای و طلایی برای اماکن مناسبسازیشده
وی افزود: استقبال چندانی از سوی ادارات و سازمانها صورت نگرفته و تنها استانداری و درمانگاههای تأمین اجتماعی در شهر کرمان عملکرد بسیار خوبی داشتهاند و میتوانند الگویی برای سایر ادارات باشند.
سامانه گزارش مردمی و پیگیری مشکلات
مسئول دبیرخانه ستاد مناسبسازی استان کرمان درباره سامانه گزارش مردمی توضیح داد: این سامانه به طور موقت قطع شده اما مردم میتوانند مشکلات خود را از طریق روابط عمومی اعلام کنند.
وی با اشاره به ۲ بخش مناسبسازی گفت: یک بخش مربوط به سیاستگذاری و پیگیری در سطح عمومی است و بخش دیگر توانبخشی ویژه منازل شخصی مددجویان، در این بخش کمکهزینهای برای مناسبسازی منازل افراد دارای معلولیت پرداخت میشود؛ به عنوان نمونه برای افراد کوتاهقد آشپزخانه و تجهیزات باید در سطح پایینتر طراحی شود تا ایمنی رعایت گردد.
آقا محمدی ضمن قدردانی از صنعت و معدن، معاونت درمان تأمین اجتماعی، اداره کل استاندارد و شهرداری کرمان گفت: این دستگاهها اقدامات خوبی در زمینه مناسبسازی انجام دادهاند که جای تشکر دارد.
ضرورت آیندهنگری و آموزش
وی با اشاره به اهمیت آیندهنگری در حوزه سالمندی اظهار داشت: همه ما در آینده با موضوع سالمندی مواجه خواهیم شد و لازم است دورههای آموزشی برای کارکنان دستگاهها برگزار شود تا در سالهای آتی شاهد اتفاقات مثبت در این زمینه باشیم.
صدای جامعه معلولان:
در ادامه و برای شنیدن صدای مستقیم نمایندگان جامعه معلولان، با زهرا نگاری، مدیرعامل جامعه معلولان استان کرمان گفتوگو کردیم. او از دستاوردهای شهری سخن گفت، اما تأکید کرد که موانع بزرگ و اساسی، هنوز در ساختمانهای عمومی و خدماتی باقی است؛ موانعی که استقلال افراد دارای معلولیت را عملاً نادیده میگیرد.
مناسبسازی معابر و حملونقل عمومی
مدیرعامل جامعه معلولان استان کرمان نیز در گفتوگو با خبرنگار ایرنا، با اشاره به اقدامات انجامشده در حوزه مناسبسازی شهری گفت: در ۲ سه سال اخیر نزدیک به ۳۰۰ هزار متر مربع از معابر شهری مناسبسازی شده و از ۵۶ پارک شهر کرمان نیز ۲۲ پارک بهسازی و مناسبسازی شدهاند.
وی افزود: در سطح شهر کرمان مسیرهای عبوری و پیادهروها بهسازی و مناسبسازی شدهاند، خیابان شریعتی و خیابان مصطفی خمینی نیز در حال اجرای طرحهای مناسبسازی است، همچنین ۶۰ دستگاه اتوبوس شهری مناسبسازی شدهاند که عمدتاً در خط یک ( آزادی – مشتاق) فعالیت دارند، به مناسبت هفته معلولان، تعداد این اتوبوسها به ۶۵ دستگاه افزایش خواهد یافت، ایستگاههای اتوبوس نیز در دست اقدام برای مناسبسازی هستند.
مشکلات ساختمانهای پزشکان و مراکز خدماتی
مدیرعامل جامعه معلولان استان کرمان با بیان اینکه مشکل اصلی در ساختمانهای عمومی و پزشکان است، اظهار کرد: بسیاری از ساختمانهای پزشکان آسانسور ندارند و ورودیهای آنها با پلههای تند و غیرقابل استفاده برای معلولان ساخته شده است، حتی اگر پیادهروها مناسبسازی شوند، ورود به ساختمانها همچنان غیرممکن است و این موضوع استقلال افراد دارای معلولیت را سلب میکند.
نبود مناسبسازی در بانکها و داروخانهها
نگاری ادامه داد: بانکها و داروخانههای سطح شهر نیز هیچکدام مناسبسازی نشدهاند، تنها یک داروخانه در ارزیابیها مناسبسازی شده بود، این در حالی است که ابتداییترین نیازهای معلولان شامل بهداشت، درمان و آموزش است که متأسفانه هیچکدام از مراکز مربوطه مناسبسازی نشدهاند.
ضرورت فرهنگسازی از مدارس و مهدکودکها
وی با تأکید بر اهمیت فرهنگسازی گفت: بچههای دارای معلولیت جسمی نباید از سایر دانشآموزان جدا شوند، باید در مدارس عادی تحصیل کنند تا فرهنگ پذیرش و همزیستی از همان دوران کودکی شکل بگیرد. متأسفانه هیچیک از مدارس ما مناسبسازی نشدهاند و این موضوع باعث میشود کودکان معلول در جامعه احساس خجالت و انزوا کنند.
مشکلات خدمات روزمره و ادارات
مدیرعامل جامعه معلولان استان کرمان تصریح کرد: شعبه دوم تأمین اجتماعی در کرمان ورودی با ۴۰ پله دارد و بسیاری از بانکها و مراکز درمانی نیز با پلههای بلند و بدون رمپ ساخته شدهاند، دانشگاهها نیز با مشکل مناسبسازی مواجه هستند. این شرایط موجب میشود افراد دارای معلولیت نتوانند خدمات روزمره خود را دریافت کنند.
سهم ۱۰ درصدی معلولان در جمعیت استان
وی با اشاره به آمار معلولان گفت: حدود ۱۰ درصد جمعیت استان کرمان را معلولان تشکیل میدهند. این رقم به دلیل حوادثی همچون زلزله بم و تصادفات جادهای بالاتر از میانگین کشوری است، با این حال، این جمعیت بزرگ در سطح شهر دیده نمیشوند زیرا امکانات شهری برای حضور آنان فراهم نیست.
نگاری با انتقاد از نگاه نادرست جامعه به معلولان خاطرنشان کرد: معلولان میتوانند ازدواج کنند، مادر یا پدر خوبی باشند، تحصیلات عالیه داشته باشند و شغل مناسب پیدا کنند. هیچ تفاوتی میان آنان و افراد سالم وجود ندارد، اما نگاه نادرست جامعه باعث میشود تواناییهای آنان نادیده گرفته شود.
وی خاطرنشان کرد: رسانهها وظیفه انسانی دارند که از معلولان حمایت کنند و فرهنگسازی را در جامعه گسترش دهند. نظام آموزشی نیز باید از پایه به این موضوع توجه کند تا نگاه جامعه نسبت به معلولان تغییر کند. امیدواریم با همکاری شهرداری و سایر دستگاهها، اقدامات بیشتری در زمینه مناسبسازی انجام شود تا زندگی برای معلولان و سالمندان آسانتر شود.
نظر شما